HAKARET SUÇU (TCK MADDE 125)

HAKARET SUÇU (TCK MADDE 125)

Hakaret suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 125. madde ve devamında Kanun’un “Şerefe Karşı Suçlar” başlığı altında düzenlenen bir suç tipidir. 

Hakaret suçu bir kişiye şeref ve saygınlığını rencide edecek bir somut olgu veya fiilin isnad edilmesi suretiyle işlenebileceği gibi bir kişiye şeref ve saygınlığını rencide edecek şekilde sövmek suretiyle de işlenebilir. 

TCK md. 125; 
Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir. 
(2) Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur. 
(3) Hakaret suçunun; 
a) Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı,
b) Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı, 
c) Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle, İşlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz. 
4) Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır. 
5) Kurul hâlinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret edilmesi hâlinde suç, kurulu oluşturan üyelere karşı işlenmiş sayılır. Ancak, bu durumda zincirleme suça ilişkin madde hükümleri uygulanır.

Dolayısıyla hakaret suçunun basit ve nitelikli hali aynı madde içerisinde düzenlenmiştir. 
Bu sebeple ilgili maddenin fıkralarını tek tek ele almak gerekmektedir:

TCK MADDE 125/1 

İlk fıkrada hakaret suçunun basit hali düzenlenmiş olup, bu kapsamda kişiye şeref ve haysiyetini rencide edici bir fiil veya olgu isnat etmek, sövmek, kişiye suç teşkil eden bir fiil isnat etmek hakaret suçuna cevaz verir. 

Ancak bu fiillerin gıyapta işlenmesi halinde en az üç kişiyle ihtilat edildiği takdirde gıyapta hakaret suçunun işlendiği kabul edilir. Diğer bir deyişle; gıyapta hakaret edilmesi durumunda suçu işleyen kişinin çevresinde en az üç kişinin bulunması ve kişinin hakaret ettiğini işitmiş olması gerekmektedir. Aksi takdirde gıyapta hakaret suçunun varlığı kabul edilmez. 

Hakaret suçuna örnek göstermek gerekirse; 
Salak, aptal, şerefsiz, karaktersiz, hayvan, onun bunun çocuğu, sinkaflı cümleler, hırsız, sapık… 

Bununla birlikte hakaret suçu kapsamına girmeyen ve kaba/nezaketsiz kelimeler mevcuttur. Örnek olarak; Allah belanı versin, boyun posun devrilsin, terbiyesiz, terbiyesizlik yapma, defol… 

Dolayısıyla örnek verilen yahut örnek veremediğimiz ancak kaba hitap ve nezaketsiz sözler sarf edildiğinde hakaret suçunun işlenmiş sayılmayacağını belirtmek gerekir. 

  • Bu şekilde basit hakaret suçunu işleyen kişiler üç aydan iki yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası ile cezalandırılırlar. 


TCK MADDE 125/2 

İkinci fıkra, hakaret suçunun sesli, yazılı veya görüntülü iletiyle işlenmesini düzenlemektedir. 

Bu kapsamda failin herhangi bir suretle sesli, yazılı ve görüntülü olarak hakaret etmesi durumunda da yine hakaret suçunun basit halinin işlenmiş olduğu kabul edilir. Bu bir görüntülü konuşma olabileceği gibi, bir whatsapp mesajı da olabilir.  

  • Bu şekilde basit hakaret suçunu işleyen kişiler üç aydan iki yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası ile cezalandırılırlar.


TCK MADDE 125/3, 125/4, 125/5 

Bu fıkralar, hakaret suçunun nitelikli halini düzenlemektedir. 

Üçüncü fıkra ile; hakaretin kamu görevlisine karşı görevi dolayısıyla işlenmesi durumunda ve kişinin dini, sosyal, felsefi düşüncelerini açıklaması, değiştirmesi, yaymaya çalışması dolayısıyla işlenmesi veya kişinin mensubu olduğu dinin gereklerine uygun davranması dolayısıyla işlenmesi durumlarında, son olarak dini değerlerden bahisle işlenmesi durumunda verilecek olan ceza 1 yıldan aşağı olamaz denilmek suretiyle hakaret suçunun nitelikli haline yer verilmiştir.  

Yine dördüncü fıkra ile; hakaret suçunun alenen işlenmesi ile ceza 1/6 oranında arttırılır denilerek hakaret suçunun nitelikli hali düzenlenmiştir. 

Son fıkra ise, heyet olarak çalışan kamu görevlilerine karşı görevleri dolayısıyla işlenmesi durumunda suç tüm heyete karşı işlenmiş sayılır denilerek hakaret suçunun bir başka nitelikli hali düzenlenmiştir. 


Önemli Notlar

1. Basit hakaret suçu şikayete tabi bir suç olup, nitelikli hakaret suçlarının işlenmesi bakımından şikayet aranmaz. 

2. Hakaret suçu yalnızca kasten işlenebilen bir suçtur. Taksirle hakaret suçu işlenmez. 

3. Hakaret fiilini işleyen kişi 12 yaşından küçük ise çocuk cezalandırılmayacaktır. Zira 12 yaşından küçük çocukların cezai ehliyeti yoktur. Dolayısıyla fiil suç olsa dahi çocuk ceza almayacaktır. 

4. Çocuk 12 – 15 yaş aralığında ise hakaretin anlamını ve vasfını bilip bilmediğine bakılır. Bilmiyorsa yine ceza almayacaktır, ancak bazı güvenlik tedbirlerine hükmedilir. 

5. Çocuk 15 – 18 yaş aralığında ise indirim yapılarak ceza verilir. 

6. Aynı şekilde akıl hastalarının da cezai ehliyeti olmadığı için, fiili gerçekleştirdiği esnada akıl hastası olan kişi cezalandırılmayacaktır. 

7. Haksız bir fiile karşı hakaret eden kişi bakımından cezada indirim yapılabileceği gibi, hiç ceza verilmeyebilir. 

8. Kasten yaralamaya tepki olarak hakaret edilmesi durumunda kişiye ceza verilmez. 

9. Karşılıklı hakaret söz konusu olduğunda kişi bakımından cezada indirim yapılabileceği gibi, hiç ceza verilmeyebilir.

Kategoriler
Son Makaleler
Etiketler